JIDU doktoranti Nigina Saidovaning siyosiy tahlilida butun mamlakat miqyosidagi sun’iy intellekt savodxonligi nafaqat ichki rivojlanishning ustuvor yo‘nalishi, balki raqamli asrda O‘zbekistonning yumshoq kuchining yangi vositasi sifatida tavsiflanadi. Jozef Nayning yumshoq kuch tushunchasi hamda kiber kuch va raqamli diplomatiyaning kengayib borayotgan mantig‘iga asoslangan holda, tahlilda sun’iy intellekt ko‘nikmalariga ega aholi mamlakatning xalqaro jozibadorligining bir qismiga aylanishi, ochiqlik, innovatsiyalar va kelajakka yo‘naltirilgan milliy o‘ziga xoslikni namoyon etishi ta’kidlanadi. Ushbu nuqtai nazardan, sun’iy intellekt sohasidagi inson kapitali oddiy ta’lim kun tartibidan ko‘ra ko‘proq narsani anglatadi; u "raqamli millat brendi"ni mustahkamlaydigan va tashqi siyosat aloqalarini kuchaytiradigan obro‘li aktivga aylanadi.
Tahlil markazida O‘zbekistonning "Besh million sun’iy intellekt yetakchilari" tashabbusi turadi. Bu tashabbus "Raqamli O‘zbekiston-2030" strategiyasi va 2030 yilgacha bo‘lgan sun’iy intellektni rivojlantirish konsepsiyasining davomi sifatida taqdim etilgan. Tahlilda tashabbus siyosat tuzilmasi va o‘lchanadigan maqsadlar bilan mustahkamlangani, sun’iy intellekt mahsulotlari va xizmatlarini kengaytirish, hukumatning sun’iy intellektni joriy etishga tayyorligini oshirish, ilmiy-tadqiqot laboratoriyalarini tashkil etish va mutaxassislarning tanqidiy massasini shakllantirish kabi yo‘nalishlarni qamrab olgani ta’kidlanadi. Bu kun tartibi IT-ta’lim va yoshlar ko‘nikmalarini rivojlantirishdagi keng ko‘lamli taraqqiyot doirasiga joylashtirilgan bo‘lib, O‘zbekiston raqobatbardosh sun’iy intellekt ekotizimining asoslarini maqsadli ravishda yaratayotgani va o‘zini Markaziy Osiyodagi mintaqaviy raqamli markazga aylantirish yo‘lida ekanligini ko‘rsatmoqda.
Tahlilda tashabbusning aniq tashqi signallarni uzatishga mo‘ljallanganligi ham tushuntiriladi: yoshlarga sarmoya kiritish, global texnologik hamkorliklarga ochiqlik va sun’iy intellekt muloqotini tashkil etishda mintaqaviy yetakchilik. Yirik texnologiya kompaniyalari bilan hamkorlik, xalqaro amaliyotlar va "Ipak yo‘li sun’iy intellekt forumi" kabi platformalar O‘zbekistonni global innovatsion tarmoqlarga integratsiya qiladigan, raqamli suverenitetning yopiqroq modellaridan farqli o‘laroq, hamkorlik va modernizatsiya qiyofasini aks ettiradigan "raqamli diplomatiya" kanallari sifatida taqdim etiladi. Xulosa qilib, muallif ushbu yumshoq kuch salohiyatini yirik xalqaro maydonlarda diplomatik targ‘ibot, ingliz tilida muntazam hisobotlar va muvaffaqiyat hikoyalari, Barqaror rivojlanish maqsadlariga muvofiqlik (ayniqsa, ta’lim va munosib ish), shuningdek, O‘zbekistonning xalqaro sun’iy intellekt munozaralarida obro‘sini mustahkamlash uchun sun’iy intellekt etikasi, ma’lumotlarni himoya qilish va huquqlarga asoslangan boshqaruvga ko‘proq e’tibor qaratish orqali institutsionallashtirish tavsiya etiladi.
* Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) hech qanday masalada muassasaviy nuqtai nazarni bildirmaydi; bu yerda keltirilgan fikrlar faqatgina muallif yoki mualliflarga tegishli bo‘lib, ular IXTIning qarashlarini aks ettirmaydi.
